دال بتنی چیست و چگونه طراحی می شود؟

دال بتنی‌ یک عضو سازه‌ای در ساختمان‌های امروزی است. دال‌های‌ بتنی‌، معمولاً دارای ضخامتی بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر بوده و عمدتاً در سقف طبقات به کار برده می‌شوند. از دال‌های نازک‌تر نیز به عنوان سنگ‌فرش استفاده می‌شود.

در بسیاری از ساختمان‌های مسکونی و صنعتی، هنگام ساختن طبقه هم‌کف، از پی ‌یا خاک زیر ساختمان، به عنوان تکیه‌گاه برای دال‌های بتنی ضخیم استفاده می‌شود. در ساختمان‌های بلند مرتبه و آسمان‌ خراش‌ها نیز با قرار دادن دال‌های بتنی پیش‌ ساخته‌ کم‌ ضخامت، در بین قاب‌های فولادی، سقف هر یک از طبقات را درست می‌کنند.

طراحی دال بتنی

برای افزایش نسبت مقاومت به وزن دال‌ها، تعدادی روش طراحی وجود دارد. در همهٔ این طرح‌ها، سطح بالایی دال به صورت مسطح و صاف بوده و سطح پایینی نیز به حالت‌های زیر ساخته می‌شوند.

• موج‌دار که برای ساختن آن معمولاً بتن را در یک سینی فولادی موج‌دار می‌ریزند. در این نوع از دال، مقاومت و خمش در مقابل وزن خود دال مقدار مناسبی دارد. دال موج‌دار را در جهت کوتاه و از سمتی به سمت دیگر استفاده می‌کنند.
• دال دندانه‌ای (یک‌طرفه) که مقاومت قابل توجهی در یک جهت دارد.
• دال کلوچه‌ای (دوطرفه) که در هر دو جهت، دارای مقاومت بالایی است.

انواع سقف دال بتنی

‌به هر نوع بتن مسلح با شبکه بندی ‌میلگرد‌ها، ‌دال گفته می‌شود. مثلاً فنداسیون گسترده (رادیه ژنرال) ‌ یا ‌بتن‌ریزی بر روی دیگر انواع سقف‌ها هم دال گفته می‌شوند، ولی سقف دال بتنی مشخصا دارای انواع زیر است.

‌دال‌ تخت

که در آن تیر اجرا نمی‌شود و ستون‌ها و دیوارهای برشی مستقیماً از طریق دال بتنی بهم متصل می‌شوند. سقف‌های کوبیاکس و یوبوت نیز از این نوع دال محسوب می‌شوند.‌ استفاده از نوع سقف‌ها به علت صلبیت کمتری که نسبت به تیر دال‌ها دارند محدودیت‌هایی دارد‌.

تیر دال

در این نوع سقف تیرهای اصلی نیز اجرا می‌شوند هر چند این نوع دال معمولاً از انواع سقف‌های کامپوزیت و یا تیرچه بلوک سنگین‌تر است ولی به لحاظ سازه‌ای و صلبیت یکی از بهترین انواع سقف‌ها است.

دال مجوف‌ بتنی

نوعی تیر دال است که در آن تیرهایی به صورت عمود بر هم در هر چشمه اجرا میشود. این نوع دال دارای صلبیت بیشتری نسبت به تیر دال‌ها است و در آن برای دهانه‌های بزرگتری می‌توان استفاده کرد.

‌دال بتنی ‌پیش ‌تنیده و ‌پس ‌کشیده‌

این نوع سقف که بیشتر در غرب ایالات متحده از آن استفاده شده، از انواع جدید سقف‌ها در کشورمان است. این نوع سقف از لحاظ عملکرد سازه‌ای و صلبیت یکی از بهترین انواع سقف‌ها است و با آنکه از لحاظ ضخامت و وزن نسبت به دیگر سقف‌ها نازکتر و سبکتر است از آن برای دهانه‌های بسیار بزرگ استفاده شده است.

منبع:

عمران سافت